شارلاتانیزم!

در پانل طب سنتی کنفرانس، یکی از حاضران پرسید: شما که می‌گویی طب سنتی راه را برای شارلاتانیزم باز کرده است، مگر نمی‌بینی که در طب رایج هم شارلاتانیزم روی می‌دهد و شاید وقوعش کم هم نباشد؟

فرصت نشد که در پانل پاسخ بدهم. اینجا پاسخ می‌دهم.

درست است! شارلاتانیسم همه جا رخ می‌دهد. اما نکته این‌جاست:

دوگانه‌ی طب رایج-طب سنتی از بیخ و بن خطاست. فقط یک طب معتبر و اخلاقی وجود دارد و آن طب علمی و مبتنی بر شواهد است. (مابقی یا به تاریخ تعلق دارند و یا منابع فرضیه‌هایی هستند که تا به طور علمی آزموده نشده‌اند نباید تجویز شوند.) 

و همه جا، شارلاتانیزم دقیقا به معنای انحراف از معیارهای علمی و اخلاقی برای جلب نفع شخصی بیشتر است. 

بنابراین گفتن این که در طب – به قول شما – رایج، شارلاتانیزم وجود دارد توجیهی نمی‌شود که پس طب سنتی یا هر زمینه دیگر شارلاتانیزم نیز مجاز است. اتفاقا شارلاتانیزم به معنای انحراف از معیارهای علمی و اخلاقی همان است که انحراف از پزشکی معتبر را غیراخلاقی می‌کند. حتی اگر تحت عنوان طب سنتی رخ دهد (یا هومیوپاتی، یا سوزن درمانی، یا انرژی درمانی یا هر گونه شارلاتان درمانی دیگر)